Τι γράφουν για την Ελλάδα τα σχολικά βιβλία της Τουρκίας;

17/07/2022

Χωρίς καμία αμφιβολία το σχολείο είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στην διαμόρφωση της προσωπικότητας και των δεξιοτήτων της νέας γενιάς. Αυτό όμως είναι μόνο ένα μέρος της υπηρεσίας που προσφέρουν τα σχολεία στους νεαρούς πολίτες του κάθε κράτους. Ένα ακόμη σημαντικό έργο με το οποίο τα σχολεία της κάθε χώρας είναι επιφορτισμένα, είναι αυτό του να καλλιεργήσουν την εθνική συνείδηση στους μαθητές, να τους διδάξουν τα λάθη και τα κατορθώματα του παρελθόντος, προσδιορίζοντας έτσι την θέση τους στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Για αυτόν τον σκοπό κυριότερο μέσο αποτελούν τα βιβλία του μαθήματος της ιστορίας.

Ωστόσο, όσο ενδιαφέρον έχουν εκείνα που συνέβησαν από τους προγόνους μας, άλλο τόσο έχει και ο τρόπος με τον οποίο όλα αυτά έφτασαν στα αυτιά μας.  Το πως δηλαδή περιγράφεται στους πολίτες η πορεία της χώρας τους από το επίσημο κράτος, στην κορωνίδα του εκπαιδευτικού συστήματος που δεν είναι άλλη από τα σχολικά βιβλία και εγχειρίδια. Κι επειδή οι περισσότεροι από μας φοιτήσαμε σε ελληνικά σχολεία, γνωρίζουμε καλά τι διδαχθήκαμε. Πώς όμως διδάσκονται τα ίδια γεγονότα οι άνθρωποι σε μια γειτονική μας χώρα με την οποία μοιραζόμαστε ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας; Αυτό θα προσπαθήσω να σας περιγράψω με το παρόν άρθρο ώστε να δούμε τις τραγικά μεγάλες διαφορές με τις οποίες γαλουχούνται οι νέες γενιές των Τούρκων και των Ελλήνων.

Πρώτα πρώτα να πούμε ότι όπως κι εδώ, έτσι και στην Τουρκία τα σχολικά βιβλία αλλάζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Τα βιβλία του τριάντα , του εβδομήντα και του 90 δεν έχουν καμία σχέση με τα σημερινά. Όπως ισχυρίζονται οι κυβερνήσεις έχουν εκσυγχρονιστεί και ακολουθούν περισσότερο τα πρότυπα της εποχής. Είναι όμως έτσι; Στην πραγματικότητα οι αλλαγές αυτές περιορίζονται στην εμφάνιση των βιβλίων, στον τρόπο αφήγησης και στην διαφορετική, τις πιο πολλές φορές ηπιότερη ρητορική. Η κεντρική ιδέα των τουρκικών βιβλίων όμως έχει μείνει απαράλλαχτη. Γι' αυτό και θα επικεντρωθούμε στα βιβλία ιστορίας τα οποία διδάσκονται από το 1994 μέχρι σήμερα στα τουρκικά σχολεία.

Η προέλευση των Τούρκων

Σχετικά με την προέλευση τους και την άφιξή τους στην περιοχή, οι Τούρκοι διδάσκουν πως από τα πρώτα χρόνια του ανθρώπινου πολιτισμού, οι αυτόχθονες λαοί που έμεναν στην κεντρική Ασία, είναι οι πρόγονοι τους. Πως ήταν αυτοί που με το πέρασμα των αιώνων αναμείχθηκαν με τους Χετταίους και τους Λύδιους και οδηγήθηκαν προς την Ανατολία, την Μικρά Ασία δηλαδή, η οποία έγινε και η τελική τους πατρίδα. Εκεί δημιούργησαν, όπως υποστηρίζουν, τον αρχαίο πολιτισμό της περιοχής, από τον οποίο επηρεάστηκαν οι Κρήτες και οι Θράκες δημιουργώντας τον δικό τους πολιτισμό. Όμως, επειδή στα εδάφη της σημερινής Τουρκίας υπήρξε κι ένας εντελώς ελληνικός πολιτισμός που δεν μπορεί να εξηγηθεί με το παραπάνω αφήγημα, και μιλάμε για τους Ίωνες, οι Τούρκοι για να αντιμετωπίσουν την ανασφάλεια τους, επιχειρούν να αρνηθούν την ελληνικότητα τους. Λένε χαρακτηριστικά πως «το όνομα Ίωνες δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με το όνομα Έλληνας-Yunan. Ο ιωνικός πολιτισμός είναι αποτέλεσμα της πρόσμιξης των πολιτισμών της Ανατολίας και των Κρητών» Όπως αναφέρεται: "οι Τούρκοι έφτασαν σ' αυτές τις περιοχές, δίδαξαν στους λαούς του αρχαίου κόσμου πώς να καλλιεργούν, ... και δημιουργήθηκαν σημαντικοί πολιτισμοί στη Μεσοποταμία, Αίγυπτο, Συρία και στην περιφέρεια του Αιγαίου. Επίσης, σε μια προσπάθεια να αποσιωπηθεί η συμβολή των Ελλήνων στον παγκόσμιο πολιτισμό, οι Ίωνες παρουσιάζονται ως ένας πολιτισμός της Μ. Ασίας, που βρίσκεται σε αντιπαράθεση με τον πολιτισμό της Ελλάδας, Ο Πυθαγόρας και ο Ηρόδοτος παρουσιάζονται ως κάτοικοι της Μιλήτου και του "Bodrum" και πως ήταν άτομα που απλώς μετέφεραν τις γνώσεις των Αιγυπτίων στους Έλληνες.


Από την αρχαιότητα έως την Οθωμανική Αυτοκρατορία

Στην συνέχεια αναφέρεται πως η περιοχή κατακτήθηκε από τους Πέρσες, έπειτα από τον Μέγα Αλέξανδρο, που υιοθετείται η άποψη πως ήταν Μακεδόνας και όχι Έλληνας, διαγράφεται δηλαδή η ελληνικότητα της Μακεδονίας, και στην συνέχεια από τους Ρωμαίους μέχρι τον ερχομό των Οθωμανών που απελευθέρωσαν τα εδάφη και επαναδημιούργησαν την πατρίδα τους. Δεν γίνεται καμία σημαντική αναφορά στην ανατολική, ελληνόφωνη πλευρά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στο Βυζάντιο δηλαδή που λέμε σήμερα, παρά μόνο σε ό,τι έχει να κάνει με κάποιες συγκρούσεις με τους Οθωμανούς. Σε βιβλίο του λυκείου μάλιστα, ενώ αποτελείται από δύο τόμους, στο Βυζάντιο αφιερώνεται μόλις το ¼ μιας σελίδας!

Η ελληνική επανάσταση και οι ελληνοτουρκικοί πόλεμοι

Έπειτα τα βιβλία προχωρούν στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και φτάνουμε στην επανάσταση του 1821 που παρουσιάζεται ως «ελληνική ανταρσία». Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι "οι Ρωμιοί ζούσαν ευτυχισμένοι, απολαμβάνοντας τα προνόμιά τους. Ήταν πλούσιοι, σχεδόν ανεξάρτητοι και ζούσαν καλύτερα και από τους Τούρκους. Αλλά οι ξένες δυνάμεις, ειδικά οι Ρώσοι, τους ξεσήκωσαν. Και επειδή οι Τούρκοι ήταν απασχολημένοι με την ανταρσία του Αλή Πασά, οι Έλληνες βοηθήθηκαν στην επανάσταση από τους δυτικούς και μετά την καταστροφή στο Ναβαρίνο οι ξένες δυνάμεις δημιούργησαν ένα κράτος ελληνικό για να διασπάσουν την αυτοκρατορία, το οποίο και παρέμεινε κάτω από την προστασία της Δύσης."  Έκτοτε οι Έλληνες, αναφέρεται πως ήταν υποστηρικτές της Μεγάλης Ιδέας. Ο πόλεμος του 1919-1922 τώρα, παρουσιάζεται ως «εισβολή της Σμύρνης». Οι "Νεοέλληνες" φέρονται ως βίαιοι εισβολείς και οι Έλληνες της Ανατολίας (Ρωμιοί-Rum) συνεργάτες του εχθρού, ένα βλαβερό στοιχείο που έλεγχε την οικονομική ζωή της χώρας. Το γεγονός μάλιστα ότι ο ελληνικός στρατός στράφηκε προς την Άγκυρα, παρουσιάζεται ως μόνιμη πρόθεση των Ελλήνων να υλοποιήσουν την Μεγάλη Ιδέα.


Η Κύπρος και η Θράκη

Άξιος αναφοράς είναι και ο τρόπος που περιγράφεται η Θράκη και η Κύπρος στα βιβλία. Γράφεται για την Θράκη ότι "οι Τούρκοι της Θράκης αντιμετωπίζουν πολιτιστικά και κοινωνικά προβλήματα ...», ενώ για την Κύπρο πως « ... η τρομοκρατική οργάνωση ΕΟΚΑ, διέπραξε σφαγές αθώων Τούρκων...», σε μια προσπάθεια να δικαιολογηθεί η εισβολή.



Το σημαντικότερο που πρέπει να δούμε σε αυτή την ανάγνωση της ιστορίας από τους Τούρκους, είναι πως η τουρκική ιστοριογραφία παρουσιάζει τους Έλληνες τελείως διαφορετικά από οποιαδήποτε άλλη ιστοριογραφία του κόσμου. Αυτό είναι ίσως και η απόδειξη πως ακόμη και σήμερα η ιστορία εργαλειοποιείται για χάρη πολιτικών συμφερόντων και αναθεωρητικών απόψεων.


Διαβάστε περισσότερα:


Με αφορμή το πρόσφατο τραγικό περιστατικό με την σύγκρουση των δύο τρένων στην χώρα μας, το διαδίκτυο και τα σόσιαλ μίντια πλημμύρησαν κυριολεκτικά με δημοσιεύματα που ανέφεραν την καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαικό Δικαστήριο για ελλιπή μέτρα ασφάλειας στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Βλέποντας όλα αυτά τα δημοσιεύματα λοιπόν, είναι μια καλή στιγμή...

Ο Κολοσσός της Ρόδου ήταν ένα γιγάντιο χάλκινο άγαλμα ύψους 33 μέτρων του θεού Ήλιου, το οποίο πιστεύεται ότι βρισκόταν δίπλα στο λιμάνι της πόλης από το 280 π.Χ. Η Ρόδος ήταν τότε ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά λιμάνια της αρχαίας Μεσογείου και το άγαλμα θεωρούνταν ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου. Πολλοί έχουμε στο μυαλό μας την...

Η σημερινή πεδιάδα της Κωπαΐδας, συνέχεια των πεδιάδων της Χαιρώνειας και του Ορχομενού, αποτελούσε στην προϊστορική εποχή τη μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας, μήκους 24 χλμ., πλάτους 13 χλμ. και βάθους 3 μέτρων. Το έργο της αποξήρανσής της προσέφερε γόνιμα εδάφη σε 12500 οικογένειες από τα γύρω χωριά, ταλαιπώρησε αρκετά το νέο ελληνικό κράτος και...