Πώς έφτασε η Τουρκία να "αγγίζει" τα Eurofighter;

 Ιστορικό υπόβαθρο

Η Άγκυρα είχε αρχικά ενταχθεί στο πρόγραμμα των F-35, επενδύοντας οικονομικά και βιομηχανικά, αλλά αποβλήθηκε το 2019 έπειτα από την προμήθεια του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400, γεγονός που ενεργοποίησε τις αμερικανικές κυρώσεις CAATSA. Αυτό το διπλωματικό ρήγμα την ώθησε να αναζητήσει εναλλακτικές πηγές εξοπλισμού, προκειμένου να καλύψει το επιχειρησιακό κενό στην τουρκική αεροπορία.

Η συμφωνία για τα Eurofighter

Το καλοκαίρι του 2025 η Τουρκία υπέγραψε προκαταρκτικό μνημόνιο συνεργασίας για την αγορά 40 μαχητικών Eurofighter Typhoon, σε συνεργασία με το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ισπανία — τις χώρες που συγκροτούν την κοινοπραξία παραγωγής του αεροσκάφους . Παράλληλα, διερευνά και την αγορά μεταχειρισμένων Eurofighter από το Κατάρ για να επιταχύνει την ενίσχυση της αεροπορίας της .Η συμφωνία εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ και συνοδεύεται από συστήματα πυραύλων Meteor και εκτεταμένη τεχνική υποστήριξη. Οι πρώτες παραδόσεις αναμένονται το 2026, με ολοκλήρωση ως το 2028.

Γεωπολιτικές επιπτώσεις

Η συμφωνία σηματοδοτεί μια αξιοσημείωτη ευρωπαϊκή στροφή προς την Τουρκία, καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φαίνεται να επιδιώκουν τη διατήρηση στενών δεσμών με έναν κρίσιμο σύμμαχο του ΝΑΤΟ εν μέσω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία . Η Βρετανία και η Γερμανία θεωρούν την Άγκυρα αναγκαίο παράγοντα ασφάλειας στη Μαύρη Θάλασσα, τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο, ενώ η Ε.Ε. θέλει να εμπλέξει την Τουρκία στην αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής άμυνας.Ταυτόχρονα, η κίνηση ερμηνεύεται και ως έμμεση αναγνώριση των προσπαθειών του Ερντογάν να εξισορροπήσει τη σχέση με τις ΗΠΑ, οι οποίες υπό τον Πρόεδρο Τραμπ φαίνεται να επιδιώκουν επαναπροσέγγιση με την Άγκυρα, επανεξετάζοντας το ενδεχόμενο επιστροφής της στο πρόγραμμα των F-35.

Η ελληνική διάσταση

Στο Αιγαίο, η αγορά των Eurofighter θεωρείται από τους αναλυτές μια προσπάθεια της Τουρκίας να μειώσει την αεροπορική υπεροχή της Ελλάδας, που διαθέτει Rafale και F-16 Viper, ενώ αναμένει F-35 μετά το 2028 . Παρότι η ισορροπία δυνάμεων δεν αναμένεται να ανατραπεί άμεσα, η κίνηση της Άγκυρας δείχνει την πρόθεσή της να ενισχύσει το αξιόμαχο της ΤΗΚ (τουρκικής αεροπορίας) μέχρι την πλήρη ένταξη του εγχώριου μαχητικού KAAN στις αρχές της επόμενης δεκαετίας.

Διπλωματικό συμπέρασμα

Η διεκδίκηση των Eurofighter αντανακλά τη στρατηγική της Τουρκίας να αυτονομηθεί από την αμερικανική επιρροή χωρίς να αποκοπεί από τη Δύση. Μέσω του προγράμματος, η Άγκυρα επιδιώκει να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της ισχύ έναντι Ουάσιγκτον και Βρυξελλών, παραμένοντας κρίσιμος κόμβος ασφαλείας για το ΝΑΤΟ σε μια εποχή εντεινόμενης διεθνούς ρευστότητας.