Ο μύθος των καλών Ιταλών στην κατοχή: Οι ιταλικές σφαγές στην Ελλάδα 1941-1943

27/10/2025

Ιταλοί αλεξιπτωτιστές στην Κεφαλονιά
Ιταλοί αλεξιπτωτιστές στην Κεφαλονιά
Κατά την περίοδο της ιταλικής κατοχής στην Ελλάδα (1941–1943), τα ιταλικά στρατεύματα προέβησαν σε σειρά εγκλημάτων πολέμου με στόχο κυρίως την καταστολή της ελληνικής Αντίστασης και την επιβολή τρόμου στον άμαχο πληθυσμό. Παρότι η γερμανική παρουσία θεωρείται συνήθως πιο βίαιη, υπάρχουν τεκμηριωμένα περιστατικά που δείχνουν ότι οι Ιταλοί δεν υπήρξαν πολύ διαφορετικοί σε αρκετές περιοχές της χώρας.


Περιοχές επιβολής και μορφές βίας

 
Στη Θεσσαλία, τη Δυτική Μακεδονία και την Ήπειρο, η ιταλική κατοχή συνοδεύτηκε από μαζικούς βομβαρδισμούς, πυρπολήσεις χωριών, λεηλασίες, καταστροφές δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων και τη συχνή σύλληψη ομήρων. Οι αιχμάλωτοι μεταφέρονταν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή κρατητήρια, πολλές φορές χωρίς δικαστική διαδικασία. Τέτοιες ενέργειες αποσκοπούσαν στην αποδιοργάνωση των ανταρτικών ομάδων και την καταστροφή των αγροτικών υποδομών.


Μαζικές εκτελέσεις και αντίποινα
 
Οι Ιταλοί εφάρμοσαν τακτικά τη λογική των «αντιποίνων» μετά από ενέργειες της Αντίστασης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σφαγή στο Δομένικο της Λάρισας (Φεβρουάριος 1943), όπου εκτελέστηκαν περίπου 150 άοπλοι άνδρες, άνω των 14 ετών, έπειτα από επίθεση ανταρτών σε ιταλική φάλαγγα. Παρόμοια αντίποινα σημειώθηκαν στην Αγία Ευφημία και τη Βουνοχώρα, όπου εκτελέστηκαν ακόμη και υπερήλικες και τυφλοί πολίτες, ενώ στην Ιεράπετρα και την Καλαμάτα αναφέρθηκαν βιασμοί και δολοφονίες ανηλίκων.


Άλλες μορφές εγκλημάτων

Οι Ιταλοί κατοχικοί στρατιώτες βεβήλωναν εκκλησίες, κατέστρεφαν αρχαιότητες (ιδίως στη Δήλο), έκλεβαν τρόφιμα και περιουσίες, και βασάνιζαν με φρικτούς τρόπους κρατουμένους, συχνά με τη συνεργασία ντόπιων συνεργατών. Η χρήση τρομοκρατίας και συλλογικών τιμωριών ήταν ευρέως διαδεδομένη.
 
Ιταλοί στρατιώτες στην Ρόδο
Ιταλοί στρατιώτες στην Ρόδο


Η λίστα των εγκλημάτων 
 

•1942 Αγία Ευφημία Κεφαλλονιάς: Στις αρχές του 1942, ιταλικές δυνάμεις εκτέλεσαν πολίτες του χωριού ως αντίποινα για υποτιθέμενη υποστήριξη ανταρτών. Νεκροί 30.


•1942 Βουνιχώρα Αιτωλοακαρνανίας: Ιταλικό απόσπασμα εκτέλεσε κατοίκους και έκαψε σπίτια μετά από επίθεση ανταρτών στην περιοχή. Νεκροί 40 άμαχοι.


• 1943 Δομένικο Ελασσόνας: Οι Ιταλοί περικύκλωσαν το χωριό και εκτέλεσαν όλους τους άνδρες άνω των 14 ετών ως αντίποινα για αντάρτικη ενέδρα. Καταστράφηκαν και τα περισσότερα σπίτια. Νεκροί 150-194


• 1943 Σήραγγα Κουρνόβου Φθιώτιδας: Μετά την ανατίναξη ιταλικού τρένου από αντάρτες, οι Ιταλοί εκτέλεσαν 106 κρατούμενους από το στρατόπεδο Λάρισας, μεταξύ των οποίων και 54 Ακροναυπλιώτες. Νεκροί 106


• 1943 Βαιανά Ιεράπετρας: Ιταλοί στρατιώτες βίασαν και σκότωσαν 9χρονη, ενώ πυρπόλησαν οικίες, εντείνοντας το κλίμα τρόμου. Νεκροι 1 παιδί.


•1943 Αλμυρός Μαγνησίας: Εκτελέσεις κατοίκων λόγω δολιοφθοράς σε ιταλική φάλαγγα. Επιπλέον, πυρπολήσεις κατοικιών. Νεκροί 33


 

Ο χάρτης των κατοχικών δυνάμεων στην Ελλάδα
Ο χάρτης των κατοχικών δυνάμεων στην Ελλάδα

Οι περισσότερες από αυτές τις σφαγές προκλήθηκαν ως «αντίποινα» για αντάρτικες ενέργειες, χωρίς να έχει αποδειχθεί συμμετοχή των κατοίκων.

Πολλά χωριά, όπως το Δομένικο και η Βουνοχώρα, καταστράφηκαν ολοσχερώς. Τα γεγονότα του 1941–42 αντιπροσωπεύουν πρώιμες φάσεις κατοχικής τρομοκρατίας, με στόχο την καταστολή ανταρτών. Το 1943 υπήρξε κορύφωση της ιταλικής βίας, λίγο πριν τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας και τη μετάβαση του ελέγχου στους Γερμανούς. Πολλοί Ιταλοί αξιωματικοί, όπως ο στρατηγός Κάρλο Γκελόζο (υπεύθυνος για τη σφαγή του Δομένικου), ουδέποτε δικάστηκαν για εγκλήματα πολέμου στην Ελλάδα.



Διαβάστε περισσότερα:


Η ιστορική ενεργειακή συμφωνία Ελλάδας – ΗΠΑ που υπεγράφη πρόσφατα σηματοδοτεί μία νέα εποχή για την ενεργειακή στρατηγική της χώρας, προωθώντας την Ελλάδα σε κεντρικό παίκτη στον ενεργειακό χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η συμφωνία αυτή, που περιλαμβάνει μια μακροχρόνια 20ετή σύμβαση προμήθειας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις...


Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί σημαντική αύξηση των ανιχνεύσεων ρωσικών drones πάνω από ευρωπαϊκές πόλεις και ευαίσθητες περιοχές, με τις ευρωπαϊκές αρχές να μιλούν για μια νέα απειλή που συνδέεται με τον υβριδικό πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ευρώπης, τη συλλογή πληροφοριών, αλλά και τη δοκιμή των αμυντικών αντανακλαστικών του ΝΑΤΟ.

Η Κίμπερλι Ανν Γκιλφόιλ γεννήθηκε στις 9 Μαρτίου 1969 στο Σαν Φρανσίσκο. Η μητέρα της ήταν Πουερτορικάνα και η οποία πέθανε από λευχαιμία όταν η Κίμπερλι ήταν 11 ετών, ενώ ο πατέρας της, Ιρλανδικής καταγωγής, υπηρέτησε στον αμερικανικό στρατό. Μεγάλωσε ως ρωμαιοκαθολική και αποφοίτησε από το Λύκειο Μέρσι Σαν Φρανσίσκο το 1987. Σπούδασε πολιτικές...

Κατά την περίοδο της ιταλικής κατοχής στην Ελλάδα (1941–1943), τα ιταλικά στρατεύματα προέβησαν σε σειρά εγκλημάτων πολέμου με στόχο κυρίως την καταστολή της ελληνικής Αντίστασης και την επιβολή τρόμου στον άμαχο πληθυσμό. Παρότι η γερμανική παρουσία θεωρείται συνήθως πιο βίαιη, υπάρχουν τεκμηριωμένα περιστατικά που δείχνουν ότι οι Ιταλοί δεν...

Το UAV Αρχύτας, αποτέλεσμα σύμπραξης της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) με τα πανεπιστήμια Θεσσαλίας, Αριστοτελείου και Δημοκρίτειου Θράκης, αποτελεί το πρώτο ελληνικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος κατηγορίας tactical UAV με δυνατότητα κάθετης απογείωσης και προσγείωσης (VTOL). Διαθέτει υβριδικό σύστημα πρόωσης με οκτώ ηλεκτροκινητήρες για την...


Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί σημαντική αύξηση των ανιχνεύσεων ρωσικών drones πάνω από ευρωπαϊκές πόλεις και ευαίσθητες περιοχές, με τις ευρωπαϊκές αρχές να μιλούν για μια νέα απειλή που συνδέεται με τον υβριδικό πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ευρώπης, τη συλλογή πληροφοριών, αλλά και τη δοκιμή των αμυντικών αντανακλαστικών του ΝΑΤΟ.

Το UAV Αρχύτας, αποτέλεσμα σύμπραξης της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) με τα πανεπιστήμια Θεσσαλίας, Αριστοτελείου και Δημοκρίτειου Θράκης, αποτελεί το πρώτο ελληνικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος κατηγορίας tactical UAV με δυνατότητα κάθετης απογείωσης και προσγείωσης (VTOL). Διαθέτει υβριδικό σύστημα πρόωσης με οκτώ ηλεκτροκινητήρες για την...

Η Τουρκία βρίσκεται πολύ κοντά στην επίτευξη συμφωνίας για την απόκτηση μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon, σε μία εξέλιξη που σηματοδοτεί σημαντική μεταστροφή στη στρατιωτική της πολιτική και τις σχέσεις της με τη Γερμανία και τις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες-παραγωγούς της κοινοπραξίας Eurofighter.

Στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης γεωπολιτικής έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, η σύγκριση των πυραυλικών οπλοστασίων της Ελλάδας και της Τουρκίας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα αποτροπής και στρατηγικής ισορροπίας. Το παρόν άρθρο αναλύει εκτενώς τα οπλικά συστήματα, τις τεχνολογικές δυνατότητες και την επιχειρησιακή ισχύ των δύο χωρών, αναδεικνύοντας τα...

Σχεδιασμένο ως μαχητικό αεροσκάφος ανώτερης αεροπορικής ισχύος (air superiority fighter), το Eurofighter εξελίχθηκε σε ένα πολυχρηστικό (multi-role) μαχητικό, ικανό να εκτελεί αποστολές αεροπορικής υπεροχής, πλήγματα σε εδάφη, αναγνώριση και ακόμη αεροπυρόλυση. Έχει υψηλή ευελιξία και ταχύτητα, με έμφαση στην επιθετική αερομαχία και ακριβή επίγνωση...