Η σημερινή πεδιάδα της Κωπαΐδας, συνέχεια των πεδιάδων της Χαιρώνειας και του Ορχομενού, αποτελούσε στην προϊστορική εποχή τη μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας, μήκους 24 χλμ., πλάτους 13 χλμ. και βάθους 3 μέτρων. Το έργο της αποξήρανσής της προσέφερε γόνιμα εδάφη σε 12500 οικογένειες από τα γύρω χωριά, ταλαιπώρησε αρκετά το νέο ελληνικό κράτος και άφησε έκπληκτους τους αρχαιολόγους που ανακάλυψαν το μεγαλύτερο αρδευτικό έργο της Αρχαίας Ευρώπης, χρονολογούμενο στο 2000 π.Χ!
Το ασύλληπτο αρδευτικό έργο των Μινύων
Οι Μινύες ήταν προϊστορικός πολιτισμός που κατοικούσε στη Βοιωτία με έδρα τον Ορχομενό και γνώρισε τη μεγάλη του ακμή κατά το 2000 π.Χ. Έφτασε στο απόγειό του χάρη στη ναυτική του δύναμη αλλά και τις ανέλπιστα γόνιμες εκτάσεις της λίμνης Κωπαΐδας που κατάφερε να αποξηράνει και να εκμεταλλευτεί. Οι μεγαλοφυείς Μινύες είχαν φτιάξει τρεις αναχωματικές τάφρους στη μέση και στις δυο άκρες της λίμνης και διοχέτευαν τα νερά στις καταβόθρες, με τέτοιον τρόπο, ώστε να ρυθμίζουν όπως ήθελαν εκείνοι το ύψος της στάθμης αλλά και να χρησιμοποιούν τα νερά των ποταμών για να ποτίζουν τα χωράφια τους. Οι έρευνες αποκάλυψαν ένα αρδευτικό κανάλι μήκους περίπου 43 χλμ. και πλάτους σαράντα, τη «Διώρυγα των Μινύων», που συνδεόταν με ένα περιφερειακό και άλλα μικρότερα. Στην περιοχή υψώθηκαν τα κυκλώπεια τείχη του Γλα.
Ωστόσο, οι καταβόθρες κατά καιρούς βούλωναν και οι Μινύες κατασκεύασαν έναν νέο αγωγό για να στέλνουν τα νερά στη γειτονική Λάρυμνα. Με τα χρόνια, οι φυσικές υποδοχές των νερών βούλωσαν ολοκληρωτικά. Οι εύφορες εκτάσεις πλημμύρισαν και ο κάμπος ξαναέγινε λίμνη. Κάπως έτσι ο Ορχομενός άφησε πίσω τα πλούτη και το 1100 δεν ήταν παρά ένα φτωχικό χωριό. Παρά την αποτυχία του έργου των Μινύων σε βάθος χρόνου η τεχνολογία τους εντυπωσιάζει και έθεσε τις βάσεις για την αποξήρανση της λίμνης από το νέο Ελληνικό Κράτος.
Η αποξήρανση της Κωπαΐδας από το νέο Ελληνικό Κράτος
Μετά την ανασύσταση του Ελληνικού κράτους, το 1833, ο Ιωάννης Κωλέττης, πρέσβης της Ελλάδας στο Παρίσι εμφανίζει το θέμα της αποξήρανσης της Λίμνης Κωπαΐδας σε Γάλλους κεφαλαιούχους. Έτσι ξεκίνησε μία προσπάθεια που κράτησε πάνω από 50 χρόνια μέχρι να αποδοθεί η Πεδιάδα Κωπαϊδας σε καλλιέργεια. H αρχή γίνεται το 1834 όταν ο βασιλιάς Όθωνας έστειλε τον Βαυαρό μηχανικό Φερχάμερ να κάνει μελέτη. Το έργο δεν εκτελέστηκε λόγω υψηλού για την εποχή κόστους. Λόγω υψηλού κόστους θα ναυαγήσουν και οι προσπάθειες του 1836, όταν με το βασιλικό διάταγμα "περί προικοδοτήσεως των αγωνιστών του 1821" σχεδιαζόταν η παραχώρηση των εκτάσεων στους ακτήμονες οπλαρχηγούς της επανάστασης, αλλά και το σχέδιο του Γάλλου μηχανικού Σωβάζ το 1844-1846.
Η αποστολή Παπαγεωργίου και η βοήθεια των Αρχαίων Μινύων
Το Σεπτέμβριο τον 1852 αποστέλλεται στην Κωπάϊδα ο καθηγητής δημοσίων έργων της Σχολής Ευελπίδων Δ. Παπαγεωργίου, προκειμένου να μελετήσει το θέμα της αποξήρανσης της λίμνης. Το έργο θα στηριζόταν στην λογική των έργων των αρχαίων Μινύων και η μεγάλη καταβόθρα θα διοχέτευε τα νερά στα Σκορπονέρια. Το έργο είχε μείνει στο συρτάρι, όταν η τύχη το 1865 έφερε μία μεγάλη ξηρασία που στέρεψε την Κωπαΐδα και διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχε καμία φυσική πηγή στο βάθος της. Θεωρήθηκε μεγάλη ευκαιρία για την οριστική λύση του προβλήματος και η κυβέρνηση Βούλγαρη έστειλε επειγόντως τον Παπαγεωργίου με 200 εργάτες να καθαρίσουν τις καταβόθρες και να εκτελέσουν τα απαραίτητα αποστραγγιστικά έργα. Δυστυχώς όμως οι βροχές άρχισαν πριν προλάβουν να ολοκληρωθούν τα έργα.
Η πρόταση Μουλέ αλλάζει την κατεύθυνση των υδάτων
Το 1879 ο Γάλλος πολιτικός μηχανικός Μουλέ στηριζόμενος στις μελέτες που έκανε ο μηχανικός δημοσίων έργων Ρεμπόλ πρότεινε να αλλάξουν τα αρχικά σχέδια και να μην παροχετευτούν τα ύδατα στις καταβόθρες αλλά στις λίμνες Υλίκη και Παραλίμνη. Το 1880 ο πρωθυπουργός Χαρ. Τρικούπης υπογράφει σύμβαση με τον Ιωάννη Βούρο εκπρόσωπο Γαλλικής εταιρίας. Η Γαλλική εταιρία είχε στη διάθεσή της 15 εκατομμύρια Γαλλικά φράγκα και με αρχιμηχανικό τον Ποσσέ και τον Ταρράτ άρχισε εργασίες το 1882. Παρά τις αντίξοες συνθήκες ο Ποσσέ καταφέρνει να τελειώσει τα έργα το 1886.
Το τραγικό λάθος των Ποσσέ και Ταρράτ και η ολοκλήρωση του έργου το 1892
Δυστυχώς όμως το 1887 η Κωπαΐδα ξαναέγινε λίμνη. Οι Γάλλοι μηχανικοί Ταράτ και Ποσσέ είχαν κάνει το βασικό λάθος να μη λάβουν υπόψη τους ότι ο πυθμένας της λίμνης αποτελείτο από σάπια φύκια και ύλη πάχους 4 μέτρων που πήρε φωτιά μετά την αποξήρανση και δεν μπορούσε να σβηστεί για πολλά χρόνια. Από το γεγονός αυτό η επιφάνεια του εδάφους έπεσε περισσότερο από τρία μέτρα με αποτέλεσμα να βρεθεί η διώρυγα αιωρούμενη και άχρηστη για το έργο για το οποίο κατασκευάστηκε.
Η Γαλλική εταιρία μη μπορώντας να αντεπεξέλθει στα έξοδα ανακατασκευής του έργου, αναγκάστηκε να δανεισθεί από Άγγλους κεφαλαιούχους και χρηματοοικονομικούς οργανισμούς . Παρόλα αυτά το 1887 η εταιρεία δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της και αναγκάζεται να εκχωρήσει το κτήμα στους Άγγλους δανειστές οι οποίοι ιδρύουν την Ανώνυμη Εταιρεία Lake Copais Co. Η έξαρση της ελονοσίας που αποδεκατίζει τον πληθυσμό γύρω από τη λίμνη καθυστερεί το έργο λίγα χρόνια ακόμη, μέχρι το 1892, όταν τελικά η λίμνη έγινε κάμπος.
Διανομή αγροτεμαχίων σε 12500 αγρότες
Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το 1945, η Lake Copais Co. αναλαμβάνει και πάλι τη διοίκηση του κτήματος της Κωπαΐδας. Κατά τα επόμενα χρόνια αρχίζει η συζήτηση για την απαλλοτρίωση της Κωπαΐδας από το Ελληνικό Δημόσιο και τελικά το 1953 τα κτήματα και οι εγκαταστάσεις της Αγγλικής Εταιρίας περνούν στη δικαιοδοσία του Ελληνικού Κράτους. Διανέμονται κτήματα σε 12500 αγρότες με κληροτεμάχια 14 στρεμμάτων περίπου.
Το 1954, ιδρύεται ο Οργανισμός Κωπαΐδας, που υπάγεται στο Υπουργείο Γεωργίας, για τη διαχείριση και συντήρηση των έργων άρδευσης, οδοποιίας κλπ της Κωπαΐδας. Σήμερα, η Κωπαΐδα αποτελεί ένα ζωντανό οικοσύστημα περίπου 300.000 στρεμμάτων, όπου απασχολούνται χιλιάδες αγρότες, ενώ αναπτύσσονται γύρω από αυτό διάφορα άλλα επαγγέλματα και δραστηριότητες, που σχετίζονται με την αγροτική παραγωγή.
Όσον αφορά τον έλεγχο των χρημάτων μας, οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνηθίσει τις κυβερνήσεις και τις τράπεζες να έχουν το πάνω χέρι. Αλλά με την έλευση κρυπτονομισμάτων όπως το Bitcoin, αυτός ο έλεγχος μετατοπίζεται από τα κεντρικά ιδρύματα στα χέρια των ανθρώπων. Η εφεύρεση του διαδικτύου και η τεχνολογία blockchain κατέστησαν δυνατή τη...
Ένα από τα πολλά θέματα που σχετίζονται με τις διεθνείς σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, για πολλούς ίσως το σημαντικότερο και ζωτικής σημασία, είναι αυτό της επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδας από τα 6 ναυτικά μίλια που είναι σήμερα στα 12. Στον ιδωτικό αλλά και τον δημόσιο λόγο άκουγονται διαφορετικές απόψεις που τείνουν να υπερτονίζουν...
Δυστυχώς κάθε καλοκαίρι η Ελλάδα έρχεται αντιμέτωπη με την ακραία συνθήκη των δασικών πυρκαγιών, με αποτέλεσμα σημαντικό μέρος της να καλύπτεται από άγονες και βραχώδεις εκτάσεις. Συχνά ακούμε να συνδέονται οι πυρκαγιές στα δάση με την ύπαρξη νόμου που επιτρέπει την τοποθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων σε καμένες εκτάσεις και με εμπρηστικές ενέργειες....
Χωρίς καμία αμφιβολία το σχολείο είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στην διαμόρφωση της προσωπικότητας και των δεξιοτήτων της νέας γενιάς. Αυτό όμως είναι μόνο ένα μέρος της υπηρεσίας που προσφέρουν τα σχολεία στους νεαρούς πολίτες του κάθε κράτους. Ένα ακόμη σημαντικό έργο με το οποίο τα σχολεία της κάθε χώρας είναι...
