Η ιστορία πρέπει να είναι και γυναικεία υπόθεση!
της Καλλιόπης Καρεφυλλάκη
Ως γυναίκα, μπορώ να επιβεβαιώσω το γεγονός ότι η ιστορία δεν ήταν ποτέ το αγαπημένο μου μάθημα στο σχολείο. Ενώ ορισμένοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι οφείλεται στον τρόπο διδασκαλίας ή στην έλλειψη αναπαράστασης των γυναικών στις ιστορικές αφηγήσεις, υπάρχουν αρκετοί βαθύτεροι λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες συνήθως δεν απολαμβάνουν τη μελέτη της ιστορίας.
Πρώτον, η ιστορία συχνά διδάσκεται ως μια λίστα ημερομηνιών, ονομάτων και γεγονότων, τα οποία μπορεί να είναι βασανιστικά και να την αποσυνδέεουν από τις προσωπικές μας εμπειρίες. Ως γυναίκες, διδασκόμαστε από μικρές να δίνουμε προτεραιότητα στις συναισθηματικές συνδέσεις και τις προσωπικές σχέσεις και η μελέτη της ιστορίας συχνά αισθάνομαι ότι στερείται αυτών των στοιχείων. Μπορεί να είναι δύσκολο να σχετίζεσαι με γεγονότα που έλαβαν χώρα πριν από αιώνες ή να συνδεθείς με ιστορικές προσωπικότητες των οποίων οι εμπειρίες ήταν πολύ διαφορετικές από τις δικές μας.
Επιπλέον, η ιστορία παρουσιάζεται συχνά ως μια γραμμική αφήγηση που εστιάζει στις ενέργειες ισχυρών ανδρών, ενώ αγνοεί τις εμπειρίες και τις συνεισφορές των γυναικών ή έστω των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει τις γυναίκες να δουν τον εαυτό τους να εκπροσωπείται σε ιστορικές αφηγήσεις ή να αισθάνονται ότι οι εμπειρίες και οι προοπτικές τους εκτιμώνται από την ίδια την ιστορία.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο οι γυναίκες μπορεί να μην απολαμβάνουν τη μελέτη της ιστορίας είναι η έλλειψη διαφορετικότητας στο πρόγραμμα σπουδών. Τα μαθήματα παραδοσιακής ιστορίας συχνά δίνουν προτεραιότητα στην ευρωπαϊκή και αμερικανική ιστορία, με ελάχιστη προσοχή στις εμπειρίες μη δυτικών πολιτισμών ή κοινωνιών όπου οι γυναίκες είχαν πιο ουσιαστικό ρόλο. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση αποσύνδεσης ή αποκλεισμού για τις γυναίκες που δεν βλέπουν το πολιτιστικό ή εθνοτικό τους υπόβαθρο να εκπροσωπείται στο πρόγραμμα σπουδών. Επιπλέον, η ιστορία μπορεί να είναι ένα οδυνηρό θέμα για τις γυναίκες, καθώς συχνά περιλαμβάνει ιστορίες βίας, καταπίεσης και διακρίσεων κατά των γυναικών και άλλων περιθωριοποιημένων ομάδων. Πολλές γυναίκες, βιώνουν στο σπίτι τέτοιες καταπιέσεις και η επανεξέτασή τους στην τάξη μπορεί να είναι συναισθηματικά εξουθενωτική και να προκαλεί άβολα συναισθήματα.
Συμπερασματικά, υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες συνήθως δεν απολαμβάνουν τη μελέτη της ιστορίας. Από την ασύνδετη και γραμμική αφήγηση μέχρι την έλλειψη αναπαράστασης και διαφορετικότητας στο πρόγραμμα σπουδών, μέχρι το συναισθηματικό τίμημα της μελέτης ιστοριών καταπίεσης, είναι σαφές ότι η ιστορία έχει πολύ δρόμο να διανύσει για να γίνει ένα θέμα προσβάσιμο και ελκυστικό σε όλους τους μαθητές , ανεξαρτήτως φύλου. Είναι σημαντικό για τους εκπαιδευτικούς να αναγνωρίσουν αυτά τα εμπόδια και να δράσουν για να δημιουργήσουν ένα πρόγραμμα σπουδών πιο περιεκτικό και πιο ελκυστικό που να αντικατοπτρίζει τις εμπειρίες και τις προοπτικές όλων των μαθητών.