Γιατί οι άνθρωποι του Μεσαίωνα μισούσαν τις γάτες; Αιρέσεις, Μαγεία, Βασανιστήρια και... άσχημα πορτρέτα

18/08/2022

  Αν και στον αρχαίο κόσμο η γάτα απολάμβανε μεγάλο κύρος σε πολιτισμούς όπως η Κίνα, η Αίγυπτος και η Ρώμη σε σημείο που λατρευόταν ως θεϊκή μορφή, κατά τον Μεσαίωνα έχασε όλη τ την παλιά της αίγλη. Οι άνθρωποι του Μεσαίωνα δεν αγαπούσαν καθόλου τις γάτες. Για την ακρίβεια, στην καλύτερη περίπτωση τις θεωρούσαν χρήσιμα παράσιτα που μπορούσαν να προστατεύσουν τα αγαθά τους από τα ποντίκια και στη χειρότερη πίστευαν ότι είναι οι αγγγελιοφόροι του Σατανά, λόγω της συσχέτισης τους με το κακό κατά τη μεσαιωνική εκκλησία. Ας δούμε λοιπόν τις πεποιθήσεις των Μεσαιωνικών ανθρώπων για τις γάτες, που τους έκαναν να τις αποτυπώσουν με τέτοια ασχήμια σε όλα τα μεσαιωνικά τους πορτρέτα. 

Η σχέση της γάτας με το θηλυκό και την αμαρτία

Στην κακή φήμη της γάτας συνέβαλε η συσχέτισή της με το θηλυκό, που κληρονόμησε από την Αίγυπτο. Πριν από τη διάδοση της λατρείας της Παναγίας στον Μεσαίωνα (1000-1300), μαζί με τη γαλλική ρομαντική παράδοση της αυλικής αγάπης, που ανύψωσε τη θέση της γυναίκας, οι γυναίκες συνδέονταν με την Εύα και την πτώση του άνδρα. Οι γυναίκες θεωρούνταν από τη φύση τους αμαρτωλές, ποθητές και ένοχες για το προπατορικό αμάρτημα.

Οι Εβραίοι και οι γάτες εχθροί των Χριστιανών

Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, η εκκλησία εχθρευόταν τους Εβραίους και τους θεωρούσε δολοφόνους του Χριστού. Οι μεσαιωνικές προκαταλήψεις έλεγαν ότι οι Εβραίοι λάτρευαν τις γάτες και μεταμορφώνονταν σε αυτές για να μπουν κρυφά στα σπίτια των Χριστιανών για να τους ενοχλήσουν ή να τους μαγέψουν. Ακόμη πιστευόταν ότι οι Εβραίοι σταύρωναν γάτες για να χλευάσουν το θάνατο του Χριστού στο σταυρό.  

Η Αιλουρομαντεία και το τελετουργικό Taghairm

Κατά τον μεσαίωνα έκανε την εμφάνισή της μια ιδιαίτερη μορφή μαντείας: η αιλουρομαντεία η οποία συνέδεε τις γάτες με το υπερφυσικό. Στην πρακτική της αιλουρομαντείας οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τις γάτες παρατηρώντας τις κινήσεις και τη συμπεριφορά τους πιστεύοντας ότι έχουν την ικανότητα να προβλέψουν τις αλλαγές του καιρού. Για παράδειγμα, εάν η γάτα έστρεφε την ουρά της σε φωτιά ή σε οποιαδήποτε υποκατάστατη πηγή θερμότητας, προέβλεπε μία δυνατή βροχή ή σκληρό παγετό. 

 Ωστόσο, η αιλουρομαντεία πήρε μια ανατριχιαστικά δυσάρεστη τροπή σε ένα τελετουργικό γνωστό ως taghairm, που ασκούνταν στη Σκωτία σε όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα και τον 16ο αιώνα. Στη φριχτή πρακτική του taghairm ένα άτομο έπαιρνε μια γάτα ως αγγελιοφόρο του διαβόλου και την έψηνε ζωντανή σε ανοιχτή φλόγα. Η γάτα ούρλιαξε από αγωνία και αυτό καλούσε τον διάβολο να εκπληρώσει ένα συγκεκριμένο αίτημα (συχνά μία πρόβλεψη του μέλλοντος) για να προστατεύσει τη γάτα και να τερματίσει το βασανιστήριό της. 

Η μαύρη γάτα και το ολοκαύτωμα του είδους

Η Μεσαιωνική Εκκλησία είχε ανεπανόρθωτα συσχετίσει τις γάτες με αιρέσεις και με τον Σατανά, με αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις να έρχονται αντιμέτωπες με ακραίες βιαιότητες. Λέγεται ότι ο Πάπας Γρηγόριος Θ' (1147-1241) ξεκίνησε ένα "Ολοκαύτωμα γατών", καθώς σε ένα παπικό του διάγγελμα το 1233 κατήγγειλε τη μαύρη γάτα ως διαβολική και έδωσε την επίσημη ευλογία του για την δίωξη των γατών σε όλη την Ευρώπη.

  Εξαιτίας λοιπόν της σύνδεσής τους με την γυναίκα, τους Εβραίους, τις αιρέσεις και πρακτικές μαγείας και λατρείας του Σατανά που διέδωσε η Μεσαιωνική Εκκλησία ξεκίνησαν 5 αιώνες μίσους και βασανιστηρίων για τα συμπαθή μας τετράποδα, τα οποία κατάφεραν σιγά σιγά να αποκαταστήσουν τη φήμη τους γλιτώνοντας τον άνθρωπο από άλλες πιο...διαβολικές απειλες, όπως η πανούκλα. 


Διαβάστε περισσότερα:

Η Ολλανδία είναι μια μικρή χώρα, μικρότερη από την Ελλάδα, που βρίσκεται στη βορειοδυτική Ευρώπη. Για πολλούς αιώνες, ήταν μια φτωχή και σε μεγάλο βαθμό αγροτική περιοχή, γνωστή για τα επίπεδα τοπία της και την αφθονία των αγελάδων. Όμως, τον 16ο και τον 17ο αιώνα, η Ολλανδία υπέστη μια δραματική μεταμόρφωση και έγινε μια από τις πιο ισχυρές ...

Από την Αθηνά Παρθένο στο θαύμα της σύλληψης του Ιησού και στα αιματοβαμμένα σεντόνια που κοσμούσαν -όχι και τόσο παλιά- τα μπαλκόνια την πρώτη μέρα του γάμου, το θέμα της σεξουαλικής αγνότητας κυριαρχούσε στις αντιλήψεις και στα ήθη των ανθρώπινων κοινωνιών οδηγώντας σε αντιεπιστημονικές ιατρικές μεθόδους και ακρότητες. Φυσικά όταν μιλάμε για...

Το σημερινό θέμα δεν είναι πολύ γνωστό στο ευρύτερο κοινό κι αυτό γιατί έχει να κάνει με μία ιστορική περίοδο κι έναν λαό που για δεκαετίες κανείς δεν ήθελε να ασχοληθεί έστω με τα όσα αν μη τι άλλο ενδιαφέροντα διαδραματίστηκαν εκεί. Μιλάμε φυσικά για την Γερμανία του Γ' Ράιχ και παρότι δεν συνηθίζεται, σήμερα δεν θα μιλήσουμε για όπλα,...