Βλέποντας τις τελευταίες εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά και έχοντας όλοι μας μάθει πως η Τουρκία θέτει ιδιαίτερα έντονα τελευταία το ζήτημα της αποστρατικοποίησης των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, αποφάσισα το θέμα αυτού του άρθρου να αφορά αυτό το ζήτημα. Κι επειδή ο καλύτερος τρόπος να απαντούμε σε οποιαδήποτε πρόκληση δεν είναι άλλος από τα σωστά δομημένα επιχειρήματα, θα προσπαθήσουμε να δούμε το θέμα αντικειμενικά, εξετάζοντας τους ισχυρισμούς της κάθε πλευράς με βάση τις διεθνείς συνθήκες και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Αφήνουμε λοιπόν στην άκρη τυχόν συναισθηματισμούς και προχωράμε αμέσως στο θέμα!
Ιστορική αφετηρία αυτής της διαμάχης και των τουρκικών ισχυρισμών είναι φυσικά η περίοδος κατά την οποία υπογράφηκε η Συνθήκη της Λωζάνης το 1923, με την οποία καθορίστηκαν ουσιαστικά τα όρια της σύγχρονης Τουρκίας και ορισμένα από τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου πέρασαν στην κυριαρχία της Ελλάδας. Η Τουρκία αρχικά επικαλείται το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λωζάνης, με το οποίο κυρώθηκε η απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων στην πρεσβευτική διάσκεψη του Λονδίνου το 1914. Με την απόφαση αυτή παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα όλα τα νησιά που κατείχε με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων. Εξαιρέθηκαν της παραχώρησης τα νησιά Ίμβρος, Τένεδος, Λαγούσες Νήσοι και Καστελόριζο, που επιστράφηκαν στην Τουρκία, ενώ τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα, πλην του Καστελόριζου παρέμειναν στην κατοχή της Ιταλίας. Για να στηρίξει τώρα το αίτημα για αποστρατικοποίηση συνδέει το άρθρο 12 της Συνθήκης με το άρθρο 13 που περιγράφει τους όρους υπό τους οποίους η Ελλάδα λαμβάνει την κυριαρχία αυτών των νησιών.
Πάμε, λοιπόν, να δούμε το κείμενο στα δύο αυτά άρθρα για να κατανοήσουμε τους ισχυρισμούς. Το άρθρο 12 αναφέρει χαρακτηριστικάτα εξής: "Η ληφθείσα απόφαση της 13ης Φεβρουαρίου του 1914 στην συνδιάσκεψη του Λονδίνου, σε εκτέλεση του άρθρου 5 της συνθήκης του Λονδίνου της 17-30 Μαίου 1913, και του άρθρου 15 της συνθήκης των Αθηνών της 1-14 Νοεμβρίου 1913, η οποία κοινοποιήθηκε στην Ελληνική κυβέρνηση στις 13 Φεβρουαρίου 1914, και αφορά την κυριαρχία της Ελλάδας επί των νησιών της ανατολικής Μεσογείου εκτός της Ίμβρου, της Τενέδου και των Λαγουσών Νήσων, συγκεκριμένα των νησιών Λήμνου, Σαμοθράκης, Μυτιλήνης, χίου, Σάμου και Ικαρίας, επικυρώνεται. Η επικύρωση ισχύει υπό την επιφύλαξη της παρούσας συνθήκης για όσα αναφέρονται σχετικά με τα νησιά που διατελούν υπό την κυριαρχία της Ιταλίας και αναφέρονται στο άρθρο 15. Εκτός αν υπάρχει αντίθετη διάταξη στην παρούσα συνθήκη, τα νησιά που βρίσκονται σε μικρότερη απόσταση από 3 μίλια από την ασιατική ακτή, παραμένουν υπό Τουρκική κυριαρχία."
Σε αυτό το άρθρο γίνεται λιτά και περιεκτικά ξεκάθαρη η κυριαρχία της Ελλάδας επί των συγκεκριμένων νησιών. Πάμε τώρα να δούμε και το άρθρο 13 το οποίο προσπαθεί η Τουρκία να συνδέσει. Αναφέρει: "Προς εξασφάλιση της ειρήνης, η ελληνική κυβέρνηση υποχρεούται να τηρεί στα νησιά Μυτιλήνη, Χίο, Σάμο και Ικαρία τα ακόλουθα μέτρα:
1. Τα παραπάνω νησιά δεν θα χρησιμοποιηθούν για εγκατάσταση ναυτικής βάσης ή για ανέγερση οποιουδήποτε οχυρματικού έργου.
2. Θα απαγορεύεται στην ελληνική πολεμική αεροπορία να υπερίπταται του εδάφους της ακτής της Ανατολίας. Και αντίστοιχα, η Οθωμανική κυβέρνηση θα απαγορεύσει στην δική της πολεμική αεροπορία να υπερίπταται αυτών των νησιών.
3. Οι ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις σε αυτά τα νησιά θα περιορισθούν στον αριθμό όσων υπηρετούν την στρατιωτική τους θητεία και οι οποία θα μπορούν να εκπαιδεύονται εκεί. Επιπλέον η δύναμη χωροφυλακής και αστυνομίας θα είναι ανάλογη με εκείνη που υπάρχει στο υπόλοιπο ελληνικό έδαφος."
Από το άρθρο 13 γίνεται ξεκάθαρο λοιπόν πως τα συγκεκριμένα νησιά τελούν υπό καθεστώς μερικής αποστρατικοποίησης. Η Ελλάδα ισχυρίζεται πως το άρθρο 12 αφορά μόνο σε ζητήματα κυριαρχίας και πως το άρθρο 13 ορίζει το καθεστώς της αποστρατικοποίησης με σκοπό την επίτευξη ειρήνης στην περιοχή. Υποστηρίζει δηλαδή πως τα δύο άρθρα δεν συνδέεονται και τυχόν παραβίαση του άρθρου 13 δεν σημαίνει επίσης παραβίαση του άρθρου 12. Το ποιος έχει δίκιο σε αυτήν την αντιπαράθεση είναι πολύ εύκολο να εξακριβωθεί. Ας θυμηθούμε ξανά την πρώτη φράση του άρθρου 13. "Προς εξασφάλιση της ειρήνης, η Ελλάδα υποχρεούται." Ναι η Ελλάδα υποχρεούται και πρέπει να έχει κυρώσεις για τυχόν παραβιάσεις αυτού του άρθρου, αλλά το άρθρο αυτό δεν αναφέρεται ως προϋπόθεση για την ισχύ του προηγούμενου.
Πάμε τώρα να δούμε τα νησιά Σαμοθράκη και Λήμνο. Τα νησιά αυτά σύμφωνα με τα άρθρα 4 και 6, τα οποία δεν θα αναφέρω τώρα για λόγους συντομίας, υπάγονται σε καθεστώς πλήρους αποστρατικοποίησης όπως ακριβώς η Ίμβρος, η Τένεδος και οι Λαγούσες νήσοι επειδή συνδέονται με την ασφάλεια των στενών του Ελλησπόντου. Επομένως στα δύο αυτά νησιά δεν θα έπρεπε να υπάρχει ούτε ένας Έλληνας στρατιώτης σύμφωνα με την συνθήκη της Λωζάνης. Εδώ όμως υπάρχει μια μεγάλη διαφορά. Η Συνθήκη της Λωζάνης, σε ό,τι αφορά στο καθεστώς των Στενών αντικαταστάθηκε ρητά από τη Συνθήκη του Μοντρέ του 1936, με την οποία παραχωρήθηκε ο έλεγχος των Στενών στην Τουρκία και επετράπη ο επανεξοπλισμός τους. Η Τουρκία σήμερα όμως, ισχυρίζεται πως η Συνθήκη του Μοντρέ δεν αφορά τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη. Ωστόσο κατά την κύρωσή της στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση ο τότε Υπουργός Εξωτερικών Ρουστού Αράς δήλωσε με σαφήνεια ακριβώς το αντίθετο. Είπε χαρακτηριστικά απευθυνόμενος προς την τουρκική εθνοσυνέλευση ότι "Οι διατάξεις που αφορούν τις νήσους Λήμνο και Σαμοθράκη, οι οποίες ανήκουν στη γειτονική μας και φιλική χώρα Ελλάδα και είχαν αποστρατικοποιηθεί κατ' εφαρμογήν της Σύμβασης της Λωζάνης του 1923, επίσης καταργήθηκαν με τη νέα Σύμβαση του Montreux και αυτό μας ευχαριστεί ιδιαίτερα".
Και τώρα πάμε να δούμε το καθεστώς που υπάρχει σχετικά με τα νησιά των Δωδεκανήσων. Για τα Δωδεκάνησα προβλέπεται πράγματι με τη Συνθήκη των Παρισίων με την οποία παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, στο άρθρο 14, η πλήρης αποστρατικοποίηση. Η Τουρκία όμως δεν ήταν συμβαλλόμενο μέρος της Συνθήκης αυτής, και επομένως τα όσα προκύπτουν είναι κατά την νομική ορολογία ζήτημα που αφορά άλλον (res inter alios acta). Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών", "μια συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες".
Η Ελλάδα, ωστόσο, αποδέχεται τις υποχρεώσεις της από τις Συνθήκες της Λωζάνης και των Παρισίων και μάλιστα παραδέχεται πως από το 1974 ξεκίνησε την στρατικοποίηση των νησιών. Όπως όμως αναφέρει, το κάνει επικαλούμενη το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη του ΟΗΕ, επειδή η Τουρκία έχει επιδείξει επιθετική διάθεση. Και τρανή απόδειξη της επιθετικής της διάθεσης είναι φυσικά η εισβολή στην Κύπρο που κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει. Παρ' όλα αυτά, η Τουρκία ισχυρίζεται ότι το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας δημιουργείται από τη στιγμή που η Χώρα η ίδια δεχθεί επίθεση. Ως εκ τούτου επιμένει πως είναι παράνομη η στρατικοποίηση των νησιών πριν συμβεί αυτό. Η Ελλάδα έναντι αυτού του ισχυρισμού χρησιμοποιεί το επιχείρημα για το δικαίωμα της προληπτικής άμυνας όταν η επίθεση είναι επικείμενη. Λέει δηλαδή πως επειδή η απόσταση των νησιών από την ηπειρωτική χώρα είναι πολύ μεγάλη, ενώ από την αντίπαλη χώρα πολύ μικρή, η μεταφορά στρατευμάτων αφού εκδηλωθεί η επικείμενη επίθεση, δεν θα έχει κανένα νόημα. Και τώρα όμως προκύπτει νομικά το ζήτημα γιατί η τουρκική επίθεση θεωρείται επικείμενη. Η απάντηση σαυτό είναι πολύ απλή.
Διότι η Τουρκία απειλεί ευθέως τη χώρα μας με πόλεμο. Διατηρεί από το 1974 την 4η Στρατιά στη Σμύρνη με κατάλληλες δυνάμεις για αποβατικές επιχειρήσεις και διεξάγει μονίμως ασκήσεις στο Αιγαίο με σενάρια κατάληψης νήσου. Επιπλέον, επίσημα μέχρι και σήμερα βρίσκεται σε ισχύ το casus belli, δηλαδή η αφορμή πολέμου όπως ονομάζεται στην διπλωματική ορολογία, εάν η ελλάδα ασκήσει τα νόμιμα δικαιώματα της που προκύπτουν από διεθνείς συμβάσεις. Και τέλος, η ελλάδα αναφέρει, για να στηρίξει το επιχείρημα της πως η στρατικοποίηση γίνεται για αμυντικούς σκοπούς, ότι ουδέποτε μετά τις συνθήκες Λωζάνης και παρισίων, απείλησε την τουρκική κυριαρχία είτε με στρατιωτικά μέσα, είτε αμφισβητώντας τα σύνορα του γειτονικού της κράτους.
Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί , όπως προκύπτει μελετώντας τα επιχειρημάτα της κάθε πλευράς, μπορούν με σχετική ευκολία να οδηγήσουν σε εκείνον που έχει το δίκιο με το μέρος του. Κι αυτή η μελέτη φυσικά έχει γίνει από όλους τους διεθνείς οργανισμούς οι οποίοι δεν θέτουν καν θέμα αποστρατικοποίησης των ελληνικών νησιών. Καλό είναι όμως κι εμείς ως απλοί πολίτες της μιας από τις δύο χώρες, να ερευνούμε τα ζητήματα με αντικειμενικότητα και χωρίς συλλογιστικές του τύπου "η Ελλάδα έχει δίκιο επειδή κι εγώ είμαι Έλληνας".
Το UAV Αρχύτας, αποτέλεσμα σύμπραξης της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) με τα πανεπιστήμια Θεσσαλίας, Αριστοτελείου και Δημοκρίτειου Θράκης, αποτελεί το πρώτο ελληνικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος κατηγορίας tactical UAV με δυνατότητα κάθετης απογείωσης και προσγείωσης (VTOL). Διαθέτει υβριδικό σύστημα πρόωσης με οκτώ ηλεκτροκινητήρες για την...
Η συζήτηση γύρω από τη γενετική καταγωγή των σύγχρονων Ελλήνων παραμένει ένα θέμα που συνδυάζει επιστήμη, ιστορία και εθνική ταυτότητα. Πόσο κοντά βρίσκονται, άραγε, οι σημερινοί Έλληνες στους αρχαίους προγόνους τους;
Η απαγόρευση εισαγωγών αφορά τόσο το φυσικό αέριο που φτάνει μέσω αγωγών όσο και το υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) από τη Ρωσία. Καθορίστηκαν συγκεκριμένα χρονικά όρια για την κατάργηση διαφόρων συμβολαίων:
Η Τουρκία βρίσκεται πολύ κοντά στην επίτευξη συμφωνίας για την απόκτηση μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon, σε μία εξέλιξη που σηματοδοτεί σημαντική μεταστροφή στη στρατιωτική της πολιτική και τις σχέσεις της με τη Γερμανία και τις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες-παραγωγούς της κοινοπραξίας Eurofighter.
